5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’na İlişkin Birtakım Değişiklikler Öngören 11. Yargı Paketi TBMM Başkanlığına Sunuldu

Kamuoyu’nda ”11. Yargı Paketi“ olarak bilinen 28. dönem 4. yasama yılına ait 2/3393 esas numaralı kanun teklifi [1] (“Teklif“) TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Teklif 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nda [2] (“Kanun”) özellikle abonelik tesis süreçleri, mobil hat sayısına ve cihaz bazlı kullanımına ilişkin sınırlamalar, yabancı uyruklu abonelere yönelik düzenlemeler ile idari para cezaları ve adli soruşturmalara destek yükümlülükleri bakımından önemli değişiklikler öngörüyor.

1) Abonelik Tesisinde Elektronik Kimlik Doğrulama ve Biyometrik Veri Şartı

Artık ilgili kanunlarında resmi kimlik belgesi hükmünde olsa dahi, elektronik kimlik doğrulama kabiliyetine sahip olmayan kimlik belgeleri ile abonelik kaydı yapılamayacak.

Abonelik tesisinde, kişinin kimliği; kimlik belgesi ile birlikte yüz veya parmak izi özetine ilişkin biyometrik veriler üzerinden ya da e-Devlet şifresi / kimlik kartı şifresi gibi kimlik doğrulayıcı şifreler vasıtasıyla teyit edilecek.

Kişinin elektronik kimlik doğrulama kabiliyetini haiz bir belgeye sahip olmadığının tespiti halinde ise; kişi yabancı uyruklu gerçek kişiyse abonelik tesisinde kimlik bilgileri; yüz veya parmak izine ilişkin biyometrik veriler kullanılarak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“Kurum”) vasıtasıyla teyit edilecek.

2) Hat ve Cihaz Sayısına Sınırlar ile Yabancı Uyruklu Aboneliklere İlişkin Düzenlemeler

Üç Aylık Periyotlarla Aktiflik Kontrolü:
İşletmeciler, üç ayda bir tüm abonelerinin hatlarının aktifliğinin devam edip etmediğini ilgili resmi makamlardan teyit edecek; teyit edilemeyen abonelere ait hatların şebekeyle bağlantısı kesilecek.

Gerçek ve Tüzel Kişi Bazında Hat Sayısı Sınırı:
Gerçek veya tüzel bir kişi adına açılabilecek hat sayısına ilişkin sınır Kurum tarafından belirlenecek; işletmeciler bu sınırı aşan abonelik kaydı yapamayacak.

Cihaz Bazında Hat Sayısı Sınırı:
Kurum tarafından belirlenecek süre içinde aynı cihazda kullanılabilecek hat sayısına da sınır getirilecek; Kurum’un belirlediği sayıdan fazla abone numarası kullanan cihazlara işletmeciler elektronik haberleşme hizmeti veremeyecek. Bu düzenleme, özellikle çok sayıda hattın aynı anda ya da ardışık biçimde kullanılabildiği telefon, sim box ve benzeri cihazlar üzerinden işlenen dolandırıcılık suçlarını önlemeyi hedefliyor.

3) İdari Para Cezaları ve Tüketiciye İade Yükümlülüğü

Abonelik tesisinde elektronik kimlik doğrulama ve biyometrik veriye ilişkin yükümlülüklere aykırı hareket işletmeciler aleyhine, hat başına 100.000 TL; Gerçek ve tüzel kişi bazında hat sayısı sınırına ilişkin yükümlülüklere aykırı davranan işletmecilere hat başına 50.000 TL; ve son olarak cihaz bazında hat sayısı sınırına ilişkin yükümlülüklere aykırı hareket eden işletmecilere ise cihaz başına 250.000 TL’den 500.000 TL’ye kadar idari para cezası verilecek.

4) Suçta Kullanılan Hatların Kapatılması ve Bilgi–Belge Sunma Yükümlülüğü

Nitelikli hırsızlık, dolandırıcılık ve banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçlarında kullanıldığı tespit edilen mobil haberleşme hattının bağlantısı; yürütülen soruşturma kapsamında hakim kararıyla veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı emriyle işletmeci tarafından kesilebilecek.

Bu doğrultuda verilen karara veya yazılı emre rağmen ilgili hattın haberleşmesinin kesilmemesi halinde, işletmeciye 50.000 TL ile 300.000 TL arasında idari para cezası uygulanabilecek.

Ayrıca, yürütülen soruşturma veya kovuşturma kapsamında Cumhuriyet savcısı, hakim veya mahkeme tarafından istenen bilgi veya belgelerin 10 gün içinde fiziki veya elektronik ortamda gönderilmemesi ya da eksik bilgi veya belge gönderilmesi halinde, işletmeciye 50.000 TL ile 300.000 TL arasında idari para cezası verilebilecek.

5) Abonelik Kayıtlarının Güncellenmesi, Hat Sayısı Sınırına Uyum ve Geçiş Düzenlemeleri

Kanun Teklifi kapsamında Elektronik Haberleşme Kanunu’na eklenen Geçici Madde 8 ile; özellikle yabancı uyruklu abonelik kayıtlarının ve hat sayısı sınırlamasının hayata geçirilmesine yönelik bir geçiş rejimi öngörülüyor. Buna göre:

Yabancı Uyruklu Abonelerin Kayıt Güncellemesi:
İşletmeciler nezdindeki yabancı uyruklu gerçek kişilere ait abonelik kayıtlarının, yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içinde, ilgili işletmeciye başvurularak güncellenmesi zorunlu hale geliyor. Başvuru yapılmaması veya kimliğin teyit edilememesi halinde, ilgili hatların şebekeyle bağlantısı, başvuru süresinin bitiminden itibaren 1 ay içinde kesilecek.

Hat Sayısı Sınırına Uyum:
Adına Kurumun belirlediği sayıdan fazla abonelik kaydı bulunan gerçek veya tüzel kişiler bakımından, fazla hatların kapatılması veya devredilmesi için Kurumun yapacağı belirleme tarihinden itibaren 6 aylık bir uyum süresi öngörülüyor. Süresinde uyum sağlanmaması halinde, fazla hatların bağlantısı, en eski tarihli abonelikler korunmak suretiyle işletmeci tarafından sonlandırılacak.

Geçiş dönemi içerisinde anılan yükümlülüklerini yerine getirmeyen işletmecilere, her bir mobil hat aboneliği başına 20.000 TL idari para cezası uygulanabilecek.

[1] https://cdn.tbmm.gov.tr/KKBSPublicFile/D28/Y4/T2/WebOnergeMetni/9dd73bbe-00f6-4c29-8295-bc87a4d228a2.pdf

[2] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5809.pdf